Z powstaniem w Londynie ośrodka naukowego Uniwersytetu Jagiellońskiego wiązane są duże nadzieje. Najpierw pojawiły się w chwili, gdy wrzało wokół przyszłości Ogniska Polskiego. Uniwersytet właśnie tam postanowił ulokować swoją londyńską placówkę, która przypomnijmy, współpracuje z Polskim Uniwersytetem na Obczyźnie. Naturalnym i bodaj pierwszym skojarzeniem, które rodzi się na myśl o działalności tego ośrodka, jest nauka języka polskiego. Coraz bardziej docenianego w Europie i być może, coraz bardziej przydatnego w życiu prywatnym i zawodowym. Komu? Polakom z drugiego i kolejnych pokoleń urodzonych na Wyspach. Nie bez znaczenia jest tu również sentyment.
Zarówno potrzeba uzupełnienia poczucia swojej tożsamości, budowania jej w pełnym wymiarze, jak również kwestie pragmatyczne stały za rozpoczęciem nauki, czy „przypominania sobie” języka rodziców, przez takich ludzi jak Andrzej Tutkaj czy Katy Carr. Andrzej mówi po polsku bardzo sprawnie, ale uczy się już kilka lat, Katy ma jeszcze przed sobą sporą drogę do pokonania, ale już zbiera pochwały. Bardzo pozytywnie komentowana jest jej postać w Polsce, gdzie wzbudziła duże zainteresowanie swoim albumem „Paszport”, z piosenkami inspirowanymi historią Polski z okresu II wojny światowej i pochodzącymi z tego okresu. Okazuje się, że polskość może być trendy, a losy Polaków i nasze dramatyczne dzieje potrafią stanowić inspirację dla odkrywania korzeni i dokonywania istotnych wyborów. Katy Carr będzie jedną ze studentek PON UJ, gdzie zamierza poznać lepiej język jej matki, który niedawno odkryła również dla siebie.
Kurs języka polskiego, jak i pracę Polskiego Ośrodka Naukowego UJ, koordynuje w Londynie Katarzyna Jabrocka. Przygotowania do organizacji kursu nauki języka polskiego rozpoczęła od poznania ludzi z tzw. drugiego pokolenia urodzonych tu Polaków. Poszła za słuszną radą Andrzeja, iż najpierw trzeba poznać środowisko, któremu proponuje się coś więcej niż edukację, bo przecież tak naprawdę – otwarcie wrót do poznania swojej osobistej historii. Jednym z celów spotkań z polskimi Brytyjczykami, dziećmi i wnukami żołnierzy i kresowian, jest poznanie procesu kształtowania się znajomości języka rodziców, lub też jej braku, bo jeśli chodzi o przywiązanie do polskich korzeni jest ono przecież zróżnicowane.
– Zależy tak naprawdę od tego, kiedy się urodzili. Jeśli szybko po wojnie, mówią zazwyczaj po polsku bardzo dobrze, znaczenie ma również fakt, że ich rodzice mieli głęboką nadzieję, że wrócą do swojego kraju. Inaczej jest wśród ludzi, którzy urodzili się dużo później, jak Andrzej. Jego rodzice wiedzieli, że tu zostają, to także miało więc związek z tym, że polskiego zaczął się uczyć dopiero wtedy, gdy sam do tej potrzeby dojrzał – mówi Katarzyna Jabrocka. Poziom znajomości polskiego jest więc bardzo niejednorodny. Dlatego Uniwersytet Jagielloński proponuje kurs nauki języka w dwóch grupach: dla początkujących i zaawansowanych. – Jeśli chodzi o zaplecze naukowe to nie pozostawia ono żadnych wątpliwości. Za projektem stoi autorytet profesora Miodunki – dodaje koordynator działalności naukowego ośrodka UJ w Londynie.
Wstęp do precyzyjnego opracowania programu zajęć stanowił test języka polskiego, który pomoże dopasować program nauki do poziomu zainteresowanych. Będzie można wziąć również udział w lekcji próbnej: 22 listopada, między 19.00 a 20.30 odbędzie się lekcja na poziomie podstawowym, „dla osób, które chcą zacząć swoją przygodę z językiem polskim”. Lekcja dla osób zaawansowanych, już uczących się polskiego, odbędzie się dzień wcześniej, 21 listopada, w tym samym czasie.
Kursowi towarzyszy również idea stworzenia Polskiego Klubu Językowego. Jest to forma nauki skierowana do osób znających język na poziomie średnio zaawansowanym. W ramach Klubu odbywać się będą comiesięczne spotkania poświęcone rozmowom o polskiej kulturze, literaturze, a także życiu współczesnym. – Dyskusje na tematy polityki, ekonomii, poezji… dobór tematyki zależał będzie od zainteresowań uczestników. O merytoryczny poziom tych zajęć zadba oczywiście opiekun naukowy, który będzie je opracowywał. Po rozmowie z osobami, które przyjdą na test, podejmiemy decyzję, kiedy zorganizować pierwsze spotkanie klubu dyskusyjnego. W przyszłym roku chcielibyśmy organizować spotkania klubu raz w tygodniu, z tematyką zmieniającą się rotacyjnie – mówi Jabrocka, dodaje również, że docelowo zajęcia w Klubie będą bezpłatne.
Nauka języka polskiego niewątpliwie stanowi dodatkowy aspekt działalności PON UJ w Londynie, ale przecież nie wiodący. Tak naprawdę może stanowić wstęp do studiów pierwszego i drugiego stopnia (licencjackie i magisterskie) na kierunkach: stosunki międzynarodowe, ekonomia, politologia. Uruchomienie tych pozamiejscowych wydziałów Uniwersytetu Jagiellońskiego stanowi ambicję tego Ośrodka. Jeśli chodzi o szersze spojrzenie, to jego działalność w Londynie stanowi wizytówkę polskiej instytucji, która para się nauką. Polscy naukowcy są bowiem w świecie znani, im nie trzeba reklamy. Co innego jednak polskie placówki naukowe, zaplecze, poziom kształcenia. Nasze uniwersytety bardzo słabo wypadają w międzynarodowych rankingach, dość często powtarzane jest na szczęście pytanie: dlaczego? Na ten temat trzeba rozmawiać, podlega on analizie zarówno w kraju, jak i za granicą, bowiem na początek problem musi zostać dobrze zdiagnozowany. W przypadku naukowego ośrodka, działającego pod auspicjami znanej polskiej uczelni, istotny jest więc także aspekt promocyjny. Ośrodek Naukowy UJ w Londynie pełni swą służbę także w imię zmiany wizerunku polskich uczelni za granicą.
Zainteresowani kursami oraz dołączeniem do Polskiego Klubu Językowego proszeni są o kontakt mailowy:learn.polish@uj.edu.pl